Altijd als ik onderweg ben, zit er wel een leesboek in mijn tas. Heerlijk vind ik het als ik weg kan dromen in een verhaal en daarmee mijn reistijd ergens naartoe zo voorbij is. Maar hoe komt het dat je zo ‘verslaafd’ kan raken aan lezen en je helemaal kan verdwijnen in een boek?
In het boek ‘Hersenen willen lezen’ neemt neuropsycholoog Erik Scherder je mee in de complexe wereld van onze hersenen. Hij kenmerkt de wonderbaarlijke eigenschappen van het brein en legt uit waarom onze hersenen zo van lezen houden. In het boek geeft hij niet alleen inzicht in de neurologische processen achter het leesplezier, maar beschrijft hij ook de vele voordelen van lezen voor de gezondheid van onze hersenen!
Scherder begint met het ontrafelen van de relatie tussen het brein en lezen. Het brein is geëvolueerd om complexe informatie te verwerken en lezen is een unieke veeleisende activiteit die verschillende hersengebieden activeert. Door te begrijpen wat er in onze hersenen gebeurt tijdens lezen, kunnen we ook de vraag beantwoorden waarom onze hersenen zo graag een boek oppakken.
Het eerste voorbeeld dat Scherder benoemt is neuroplasticiteit; het vermogen van onze hersenen om te veranderen en zich aan te passen. Wanneer we lezen, zijn onze hersenen voortdurend bezig met het aanpassen aan nieuwe ervaringen. Deze aanpassingen dragen bij aan het versterken van neurale verbindingen (verbindingen tussen de zenuwen in de hersenen) en het behouden van cognitieve functies naarmate we ouder worden. Dus als je denkt dat je te oud wordt om nieuwe dingen te leren, think again! Lezen is als een fitnessroutine voor je brein – het houdt alles soepel en in vorm!
Naast het feit dat lezen een goede fitnesstraining is om je brein jong te houden, is er ook een verband tussen leesplezier en de neurotransmitter dopamine. Wanneer je een verhaal leest wat je boeit en waarin je helemaal wordt meegezogen, kan dit een dopaminestoot veroorzaken. Dit zorgt er niet alleen voor dat je je gelukkiger voelt, maar het verhoogt ook de motivatie om door te blijven lezen. Dit verklaart waarom ik – maar met mij vele anderen – me volledige kunnen verliezen in het lezen van een boek.
Er zijn niet alleen neurologische processen die gestimuleerd worden tijdens het lezen, het heeft ook vele voordelen voor de gezondheid van de hersenen. Zoals het versterken van de cognitieve functies, het bevorderen van empathie en het verminderen van stress. Lezen zorgt niet alleen voor een kalmerend effect, het versterkt ook onze sociale cognitie en inlevingsvermogen. Door ons in te leven in de personages en situaties in het verhaal, ontwikkelen we een dieper begrip van menselijke emoties en gedragingen. Dit draagt bij aan het verbeteren van onze sociale vaardigheden en het versterken van onze verbondenheid met anderen.
Door een breed scala aan genres, auteurs en perspectieven te lezen, worden onze hersenen blootgesteld aan verschillende denkwijzen. Dit vergroot niet alleen het leesplezier, maar hierdoor wordt ook de mentale flexibiliteit gestimuleerd.
Hopelijk is na het lezen van deze blog, je dopamine gestegen en ben jij ook gemotiveerd om een boek uit de kast te pakken en je er helemaal in te gaan verliezen!
Veel leesplezier!